Pek çoğumuz için aydınlık sabahların, keyifli sohbetlerin olmazsa olmazı… Öyle ki, her yıl tüm dünyada 760 milyar fincan kahve tüketiyoruz. Özellikle Akdeniz, Orta Doğu ve Amerika’da günlük yaşamın bir parçası olan kahveyi kıvamında hazırlamak da ayrı bir sanat… Bu sayımızda farklı kültürlerde kahvenin yanında servis edilen tatlı tariflerini hazırladık…
TÜRKİYE
Bir fincanın 40 yıl hatırı var
Yemen Valisi Özdemir Paşa’nın 1543’te İstanbul’a getirdiği tarihten bu yana Türk kahvesi sadece bir içecek değil, insanları bir araya getiren, misafirperverlik ve dostluğu simgeleyen bir gelenek haline geldi. Nitekim Türkiye’de bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır… Peki Türk kahvesi nasıl yapılır? Önce içenlere kahveyi nasıl tercih ettikleri sorulur. Sade kahve şekersiz, az şekerli kahve bir çay kaşığı şekerle, orta şekerli kahve iki çay kaşığı şekerle, çok şekerli kahveyse üç çay kaşığı şekerle yapılır. Cezveye kişi başına bir fincan su, 2 çay kaşığı kahve ve şeker eklenip iyice karıştırılır. Cezve kısık ateşe yerleştirilir. Kahve ne kadar yavaş pişerse o kadar lezzetli olur. Kaynamaya başlayınca üstte oluşan köpüğü herkese eşit bölüştürülecek şekilde kahve fincanlarına dağıtılır. Özel Türk kahvesi fincanlarında, yanında bir bardak su ve lokumla servis edilir.
UNESCO koruması altında
2013 yılında Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleşen UNESCO Somut Olmayan Mirasın Korunması Hükümetlerarası Komitesi’nde, ‘Türk Kahvesi ve Geleneği’ İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne kaydedildi.
PORTAKALLI LOKUM
Malzemeler:
- 600 ml portakal suyu
- 1,5 çay bardağı şeker
- 2 tepeleme yemek kaşığı buğday nişastası
- 2 su bardağı pudra şekeri
Hazırlık:
Portakal suyunu, nişastayı ve toz şekeri orta ateşte sürekli çırparak kaynatın. Göz göz olmaya başlayınca altını kapatın. Düz kare silikon bir kabı sudan geçirin ve sıcak karışımı içine dökün. Karışımı bir gün buzdolabında bekletin. Ertesi gün tezgâha bolca pudra şekeri serpin ve dolapta beklettiğiniz kalıbı pudra şekerinin üzerine ters çevirin. Üzerine de bolca pudra şekeri serpin. Keskin bir bıçakla ileri geri hareket ettirmeden bastırarak küp küp kesin. Her seferinde bıçağınızı kontrol edin ve gerekirse bıçağı kuru bir bezle iyice silip işleme devam edin. Aynı tarifi portakal suyu yerine gül suyu ya da nar suyu ile de deneyebilir, arzu ederseniz içine Antep fıstığı ekleyebilirsiniz.
ABD
Güne başlamanın en keyifli yolu
Amerikalılar kahveyi kesinlikle çok seviyor. Pek çok Amerikalı güne başlamak için Americano, cappuccino, latte, macchiato ve mocha gibi farklı kahve çeşitlerini tüketiyor. Çok kolay gibi görünse de lezzetli bir Americano elde etmek için dikkat edilmesi gereken bazı kurallar var. İnce öğütülmüş kahve çekirdekleriyle, 6,5-7,5 pH derecesine sahip bir suyla ister makinenizde ister Moka Pot’ta ister French Press’te espressoyu hazırlayın. Fincanınızı sıcak suyla çalkalayarak ısıtın. Fincanın yarısına kaynattığınız suyu koyun, şekerinizi de ekleyip karıştırın. 30 saniye sonra fincanın kenarından suyla eşit miktarda espressoyu yavaşça ekleyin. Bundan sonra fincanı karıştırmamanız tavsiye edilir. Artık tam kıvamında Americano’nuzun tadını çıkarabilirsiniz.
Americano’nun ismi nereden geliyor?
İkinci Dünya Savaşı sırasında İtalya’da bulunan Amerikan askerleri espressoyu çok sert bulunca, İtalyan kahveciler içine su katıp servis ettikleri kahvelere Americano demeye başlamışlar. Savaş sonrası ülkelerine dönen askerler de bu kültürü beraberlerinde ABD’ye taşımışlar.
WAFFLE
Malzemeler:
- 2 su bardağı un, elenmiş
- 2 yemek kaşığı şeker
- 2 çay kaşığı kabartma tozu
- 1 tatlı kaşığı karbonat
- ½ çay kaşığı tuz
- 1 paket krema
- 125 gr tuzsuz tereyağı, eritilmiş
- 2 büyük yumurta
- 2 su bardağı tercih ettiğiniz bir meyve (muz, yaban mersini, çilek, frambuaz)
- Akçaağaç şurubu
Yapılışı:
Orta boy bir kapta un, şeker, kabartma tozu, karbonat ve tuzu çırpın; bir kenara bırakın. Büyük bir kapta krema, tereyağı ve yumurtaları çırpın. İçine un karışımını ekleyin ve hamur birleşene kadar spatula ile karıştırın. Waffle makinesini ısıtın; bir fırça yardımıyla yağ sürün. Hamuru kenarlardan pay kalacak şekilde dökün. Waffle altın rengi ve gevrek olana kadar 3-5 dakika pişirin. Sıcak tutmak için 200 derece ısıtılmış fırında, ızgarada bekletebilirsiniz. Meyve ve akçaağaç şurubuyla servis edin.
RUSYA
Dışarıda cappuchino evde Turka
Ruslar sıkı birer çay tüketicisi olmasına rağmen gün geçtikçe kahve içme oranları artıyor. Rusların kahve içme geleneği Büyük Petro dönemiyle başlıyor. Aslında ülkenin yaklaşık yüzde 85’i hazır kahveyi tercih ediyor ancak her yıl taze kahve içenlerin sayısı artıyor. Çoğunlukla votka, konyak gibi alkollü içeceklerle zenginleştirilmiş cappucino içmeyi tercih eden Ruslar ayrıca evlerinde French Press ile ‘Turka’ dedikleri Türk kahvesi demlemeyi seviyorlar. Moskova’da pek çok kafede bulabileceğiniz Raf ise oldukça popüler bir kahve. 25 ml espresso, 100 ml krema, 10 gr şeker ve 5 gr vanilya ile yapılıyor. Malzemeleri bir kapta iyice karıştırın, fincana alıp çırpılmış kremayla servis edin. Üzerindeki köpük çok kalın olduğu için isterseniz kürdanla süsleme yapabilirsiniz.
‘Raf’ nasıl doğdu?
1996 yılında Moskova’nın ilk kafelerinden birinde düzenli müşteri olan Rafael’in yeni bir şey istemesi üzerine barista krema ve vanilya şekerli bir kahve yarattı. Böylece Raf doğdu ve öyle popüler oldu ki kısa sürede Rusya’nın başkentindeki kafeler arasında yaygınlaştı.
YABANMERSİNİ KARTOPU
Malzemeler:
- 1 paket taze yabanmersini, yıkanmış ve kurutulmuş
- 1 yumurta akı
- 600 gr pudra şekeri
- 1 büyük kilitli buzdolabı poşeti
Hazırlık:
Geniş bir kapta yumurta akını köpürene kadar çırpın. İçine yabanmersinlerini ekleyin ve yumurta akıyla kaplamak için yavaşça spatulayla karıştırın. Pudra şekerini kilitli buzdolabı poşetine dökün. İçine yumurta akıyla karıştırdığınız yabanmersinlerini ekleyin. Poşetin ağzını kapatıp yabanmersinlerini yavaşça şekerle yuvarlayın. Birbirine yapışan bazı meyveler olursa ayırın. Meyveler şekerle iyice kaplandıktan sonra, poşetin içindekileri bir fırın tepsisine boşaltın. 200 derece önceden ısıtılmış fırında 3-4 dakika pişirin. Fırından çıkarıp soğuk bir alana koyun ilk sıcağının hafiflemesini bekleyin.
İNGİLTERE
Bir sentlik üniversiteler
Yıllık kişi başı çay tüketimi yaklaşık iki kilogram olan İngilizlerin en sevdiği içeceğin çay olduğu aşikâr. Oysa İngiltere kahveyle İtalyanlar gibi 17’nci yüzyılda tanıştı. 1675’te İngiltere’de 3.000 kahve evi vardı. Fakat kahvehaneler ülkede elit erkeklerin politika, bilim, felsefe tartıştıkları bir yer haline geldi. Öyle ki, bir sente alınan kahveyle bu tartışmaları dinleyebildiğiniz için kahvehanelere ‘bir sentlik üniversiteler’ deniyordu.
90’larda ise Amerikan sitcomlarının etkisiyle kahve kültürü tekrar atağa geçti. İngiltere’de kahve satış noktalarının sayısı 1993-1997 yılları arasında yüzde 847 oranında arttı. Bugün Britanya’da insanlar her gün sabah, öğlen ve akşam olmak üzere yaklaşık 3 fincan kahve tüketiyor. İngilizlerin favori kahve çeşidi ise latte ve yanında birkaç scones…
Kahve haftasıyla 1 milyon pound
İngiltere’de her yıl düzenlenen Kahve Haftası etkinliğinde kahve yetiştiren halklara temiz su, hijyen, eğitim sağlamayı amaçlayan Project Waterfall için fon toplanıyor. 2011 yılından bu yana kahve üreten Etiyopya, Tanzanya, Kenya gibi ülkelerdeki 34.000 kişiye toplam 1 milyon pound kaynak sağlandı.
ÜZÜMLÜ SCONES
Malzemeler:
- 2 su bardağı un
- ½ su bardağı şeker
- 1 paket kabartma tozu
- ¼ çay kaşığı tuz
- ½ su bardağı soğuk tereyağı
- 1 büyük yumurta
- 1 su bardağı krema
- 1 su bardağı kuru üzüm
- 1 tatlı kaşığı vanilya özü
- 2 yemek kaşığı krema
Yapılışı:
Büyük bir karıştırma kabında un, şeker, kabartma tozu ve tuzu karıştırın. Bir peynir rendesi kullanarak tereyağınızı rendeleyin ve un karışımına karıştırın veya tereyağını küçük parçalar halinde kesin ve un ile parmaklarınız arasında ufalayarak karıştırın. Yumurta, 1 su bardağı krema, kuru üzümleri ve vanilya özütü ekleyin ve hamur bir araya gelene kadar karıştırın. Hamuru temiz bir tezgâha çevirin ve bir top haline getirin. Hamuru elinizle 5 cm kalınlığında açın. Yuvarlak kurabiye şekillendiricisi ile kesin ve tepsiye dizin. Üzerlerine krema sürün ve 220 derecede 12-15 dakika pişirin.