Son yıllarda spor branşlarına hızla yenileri ekleniyor ya da az bilinen dallar giderek daha fazla ilgi görür hale geliyor. Bu gelişmede, yeni heyecanlar yakalamanın yanında yeni ekonomik alanlar yaratma arayışı da ciddi bir faktör olarak öne çıkıyor. 2024 Paris Olimpiyat Oyunları’nda tırmanış, break dance gibi sporlar çıktı karşımıza. Olimpiyatların kapsama alanın dışında da birçok ilginç spor var. Birkaçına göz atalım…
MİTHAT KORAY
Padel:
Padel son dönemde büyük popülarite kazanan sporlardan. Squash ve tenisin karışımı olarak tarif edilebilecek bu branşta saha, tenis kortu ile büyük benzerlik gösteriyor. Ancak tenisten farklı olarak sahayı çevreleyen duvarlar da oyunun bir parçası. Padelin kökeni Meksika’nın Acapulco kenti. Raketler ve toplar teniste kullanılanlardan daha küçük. Maçlar üç ya da beş set üzerinden oynanıyor. Üç setten ikisini veya beş setten üçünü kazanan oyuncu ya da takım sahadan galibiyetle ayrılıyor. Altı oyun alan ilk oyuncu veya takım seti kazanıyor. Bir takımın seti kazanması için iki veya daha fazla oyun önde olması gerekli. Başta da belirttiğim gibi padel tüm dünyada büyük bir hızla yaygınlaşıyor. Turnuvalar canlı yayınlarla ekrana taşınıyor. Ülkemizde de bilinirliği artan bu sporu yapmak için İstanbul, Antalya, Marmaris ve Bodrum’da çeşitli tesisler mevcut.
Futgolf:
Adından da anlaşılacağı üzere futbol ve golfün birleşiminden oluşan bir spor dalı. Amaç, futbol topunu ayakla vurarak belirlenen deliklere en az vuruşla sokmak. Golf sahalarında benzer parkurlarda oynanan futgolfte genellikle dokuz veya 18 delikli sahalar kullanılıyor. Delikler futbol topunun geçebileceği büyüklükte. Oyuncular krampon yerine düz tabanlı spor ayakkabı giymeyi tercih ediyor. Futgolf, 2028’de ABD’nin Los Angeles şehrinde düzenlenecek yaz olimpiyatları için aday branşlar arasında yer aldı. Ülkemizde bu dalın organizasyonları Futgolf Gençlik ve Spor Derneği tarafından gerçekleştiriliyor. Türkiye, 2024’te Futgolf Avrupa Şampiyonası’na ev sahipliği yaptı. İstanbul, Ankara, Antalya, Bodrum ve Kuşadası’nda resmi turnuvaların yapılabileceği sahalar bulunuyor.
Teqball:
Yine hibrit bir spor dalı var karşımızda. Bu kez bir araya gelen branşlar futbol ve masa tenisi. Teqball kavisli bir masa üzerinde futbol topu ile eller kullanılmadan sadece ayak, diz, kafa ve omuzlarla oynanıyor. Tekler ve çiftler kategorisinde karşılaşmalar yapılıyor. Topa en fazla üç kez temas edip karşı sahaya gönderilmesi gerekiyor. Masaya ve rakibe dokunmak yasak. Macar girişimciler Gábor Borsányi, Viktor Huszár ve György Gattyán tarafından icat edilen bu spor FIFA ve UEFA tarafından destekleniyor. Resmi turnuvaları Uluslararası Teqball Federasyonu (FITEQ) düzenliyor. Daha fazlasını merak ediyorsanız Eurosport ekranlarda yayınlara rastlamanız mümkün.
Snowkitting:
Kitesurfing (uçurtma sörfü) ve snowboard/kayak sporlarının birleşimi, ekstrem olarak nitelenebilecek bir kış sporu. Temel malzemeleri uçurtma ile kayak ya da snowboard. Ayrıca kask, eldiven, özel giysi ve kontrol ipleri gibi güvenlik ekipmanları da kullanılıyor. Kar kaplı alanlar ve donmuş göller üzerinde sürat ile akrobatik hareketler yapılan bu branş daha çok Kuzey Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya’da ilgi görüyor.
Satranç boksu:
Son dönemde gelişen en enteresan dallardan. Biri zihinsel biri fiziksel iki branş, boks ve satrancın ilginç birlikteliği. Amaç ya rakibini nakavt etmek ya da şah mat yaparak galip gelmek. 2003 yılında Hollandalı sanatçı Iepe Rubingh’in Fransız çizgi romanı Froid Équateur’den esinlenerek icat ettiği bu sporda karşılaşmalar altısı satranç beşi boks olmak üzere 11 raunt üzerinden yapılıyor. Kazanan satrançta şah mat veya rakibin süresini bitirerek, boksta nakavt veya hakem kararıyla belirleniyor. Süre dolarsa, satrançta daha fazla hamle yapan oyuncu galibiyete uzanıyor. Bu branşta Dünya Satranç Boks Örgütü (WCBO) tarafından uluslararası turnuvalar düzenlenmekte.
Kar voleybolu:
Kar voleybolu, fileyle bölünmüş kar sahasında üçer kişilik iki takım tarafından oynanan bir kış takım sporu. Kuralları temelde klasik voleybol ile aynı. Bu dalın doğduğu yer Avusturya. Kar voleybolu 2015 yılında Avrupa Voleybol Konfederasyonu (CEV) tarafından tanındı ve ertesi yıl CEV Kar Voleybolu Avrupa Turu düzenlendi. Dünyadaki çatı kuruluşu ise Uluslararası Voleybol Federasyonu (FIVB).
Bisiklet futbolu:
Bisiklet futbolu, bisiklet üzerinde futbol kurallarıyla oynanan eğlenceli bir spor. Oyuncular özel olarak tasarlanmış sabit dişli bisikletler kullanarak topa vurur ve rakip kaleye gol atmaya çalışıyor. Bu dalın başlangıcı 19. yüzyılın sonuna dayanıyor. Oyunu geliştiren, Almanya’da Nicholas Edward Kaufmann. Son zamanlarda daha çok ilgi gören bu branşta uluslararası organizasyonlar tertip ediliyor.
Pickleball:
Sırada üç spor dalından esintiler taşıyan bir spor var. Pickleball, 1965 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde doğdu. Çocukları her zamanki yaz aktivitelerinden sıkılan üç baba; Joel Pritchard, Bill Bell ve Barney McCallum bu oyunu icat etti. Pickleball; tenis, badminton ve masa tenisinin birçok unsurunu birleştiren keyifli bir spor. Tekler ve çiftler olarak hem kapalı hem açık alanda badminton büyüklüğünde bir kortta ve biraz değiştirilmiş tenis ağında bir raket ve delikli plastik bir top ile oynanabiliyor. Uluslararası Pickleball Federasyonu bu sporun patronu.
Bossaball:
Yine ilginç bir sentez var karşımızda. Bossaball; futbol, voleybol, trambolin ve de müziğin bir araya geldiği coşkulu bir branş. Her iki tarafında birer trambolinin bulunduğu şişme bir platform üzerinde oynanıyor. Ortada bir file var ve hedef topu en fazla beş dokunuşla karşı alana yollamak. Bunu yaparken voleybol ve futboldaki vuruşlardan yararlanılıyor. Tabii arka planda da müzik var. Zaten spor adını Bossa Nova müzik türünden alıyor. Oyunun mucidi Filip Eyckmans, doğum tarihi 2004.
Son söz:
Yeni ya da gelişen sporlardan bahsederken teknolojinin çılgınca ilerlemesi ile ortaya çıkan dallara da kısaca değinmek gerekli. Günümüzde drone’lar sadece çekim için değil drone futbolunda da kullanılıyor. Robot futbolu bir başka teknolojik branş. Drone futbolunun yanında drone yarışı da mevcut.