Usta tiyatrocu Genco Erkal, sanatını toplumsal bilinç ve adalet duygusuyla yoğuran hem sahnede hem de yaşamında cesur, ilkeli ve duyarlı bir duruş sergileyen bir sanatçıydı. Tiyatroya ve topluma yaptığı katkılar, sanat dünyasında derin izler bıraktı. Türk tiyatrosunun gelişiminde büyük rol oynayan Genco Erkal, özellikle Dostlar Tiyatrosu ile sahnelediği oyunlarla toplumun vicdanına seslendi. Tiyatrodan sinemaya birçok dalda ödüller alan Genco Erkal, ardında unutulmaz eserler ve güçlü bir miras bıraktı. 86 yaşında kaybettiğimiz bu değerli sanatçıyı her zaman saygıyla anacağız.
Geçen günlerde 86 yaşında kan kanserinden kaybettiğimiz Genco Erkal, Türkiye tiyatrosunun en önemli isimlerinden biriydi. 28 Mart 1938’de İstanbul’da doğan Erkal, hem oyunculuk hem de yönetmenlik alanında birçok başarıya imza atmış, tiyatromuzun gelişiminde büyük rol oynamış, çok özel bir isim. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü’nden mezun olan Genco Erkal, tiyatroya ilgisini erken yaşlarda keşfetmiş ve bu alanda kariyer yapmaya karar vermişti.
Tiyatro Kariyeri ve Dostlar Tiyatrosu
Genco Erkal, 1957 yılında Genç Oyuncular topluluğunda başladığı tiyatro kariyerine, Gülriz Sururi ve Engin Cezzar ile birlikte çalışarak devam etti. Ancak en büyük başarısını, 1969’da kurduğu Dostlar Tiyatrosu ile elde etti. Dostlar Tiyatrosu, sosyal ve politik konulara duyarlı oyunlarıyla tanınmış, Türkiye tiyatrosunda çok önemli bir yer edinmişti. Erkal, bu tiyatroda birçok klasik ve çağdaş eseri sahnelemiş, aynı zamanda özgün yapımlar da ortaya koymuştu.
Yönettiği ve Oynadığı Oyunlar
Genco Erkal, yönettiği ve oynadığı oyunlarla tiyatro dünyasında her zaman büyük beğeni toplamıştı. ‘Marx’ın Dönüşü’, ‘Bir Delinin Hatıra Defteri’, ‘Kerem Gibi’, ‘Sivas 93’ gibi oyunları hem eleştirmenler hem de izleyiciler tarafından büyük ilgi görmüştü. Erkal, sahnelediği eserlerde genellikle toplumsal adalet, özgürlük ve insan hakları temalarını işlemiş, izleyicilere düşündürücü ve sorgulayıcı bir tiyatro deneyimi sunmuştu.
Sinema ve Televizyon
Tiyatrodaki başarısının yanı sıra, Genco Erkal sinema ve televizyon dünyasında da başarılar elde etti. Önemli uluslararası film festivallerinde gösterilen ve birçok ödül kazanan ‘At’, ‘Faize Hücum’, ‘Hakkâri’de Bir Mevsim’, ‘Camdan Kalp’ filmlerinde başrol oynadı. Toplumsal konulara duyarlılığıyla bilinen Erkal, sinema kariyerinde de tiyatrodaki misyonunu sürdürmüştü.
Ödüller ve Onurlar
Genco Erkal, kariyeri boyunca birçok ödül kazandı. 1963’te Arena Tiyatrosu’nda sahnelenen ‘Aslan Asker Şvayk’ oyunundaki Şvayk rolü ile dönemin tek tiyatro ödülü olan İlhan İskender Ödülü’nü kazandı. ‘Bir Delinin Hatıra Defteri’, ‘At’, ‘Faize Hücum’, ‘Yalınayak Sokrates’, ‘Simyacı’, ‘Can’ ile en iyi erkek oyuncu ödülüne layık görüldü.
Oyuncu ve tiyatro yönetmeni olarak birçok ödüle değer görüldü; çeşitli kurumlar tarafından yaşam boyu başarı ödülü ile ödüllendirildi. Ulusal ve uluslararası festivallerde aldığı ödüllerle yeteneği ve başarısı tescillendi. 1993’te Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Devlet Sanatçısı unvanına layık görülen Erkal, bu onurla Türk sanatının en saygın isimlerinden biri olarak anılıyor.
Son Dönem Çalışmaları
Genco Erkal, son dönemlerinde de aktif olarak tiyatro yapmaya devam etmiş, yeni nesil tiyatro izleyicilerine hitap etmeyi başarmıştı. 2010’lu yıllarda sahnelediği oyunlar ve düzenlediği etkinliklerle, tiyatro sanatının canlı ve dinamik kalmasına katkıda bulundu.
Genco Erkal, 31 Temmuz 2024 tarihinde aramızdan ayrıldı. Ancak onun bıraktığı miras, Türkiye tiyatrosunda ve sanat dünyasında yaşamaya devam edecek. Erkal’ın oyunları, sahnede ve perde arkasında sergilediği ustalık, tiyatroseverler için daima birer başucu eseri olarak kalacak. Onun anısı, tiyatromuzda açtığı yolda yürüyen yeni nesil sanatçılarla yaşatılacak ve o her zaman saygıyla anılacak…